ΑΡ ΝΟΥΒΩ

Παρά το πνεύμα παρακμής που διαπερνά αρκετά από τα έργα της αρ νουβώ, το κίνημα αυτό είχε θετικούς προσανατολισμούς, αποτελώντας ίσως την τελευταία σοβαρή προσπάθεια για ένα αυθεντικό σύγχρονο και μοντέρνο ύφος, που να μη μιμείται καμία παλαιότερη περίοδο στην ιστορία της τέχνης.

 

Ο ιστορικισμός και η αναβίωση του ύφους προηγούμενων ιστορικών περιόδων είχε προκαλέσει επανελημένα, ως αντίδραση, την απαίτηση για ένα "ύφος του 19ου αιώνα". Η αρ νουβώ ήταν η πρώτη συνειδητή και επιτυχημένη προσπάθεια να σταματήσουν οι κάθε είδους διαδοχικές αναβιώσεις (ελληνική, ρωμαϊκή, γοτθική, βυζαντινή, πρωτοχριστιανική, ρομανική, ανεγεννησιακή κ.ο.κ.) και να αντικατασταθούν από ένα σύγχρονο αρχιτεκτονικό ύφος που δεν θα έχει δεσμούς με το παρελθόν.

Στόχος του κινήματος ήταν να δημιουργήσει έργα υψηλής αισθητικής και καλλιτεχνικής ποιότητας σε αντίθεση με τα άσχημα προϊόντα της μαζικής βιομηχανικής παραγωγής. Εκδηλώθηκε τόσο στην αρχιτεκτονική, όσο και στην επιπλοποιία, την υαλουργία, την κεραμική, τη χρυσοχοία κ.α.

Η αρ νουβώ εμπνεύστηκε από το φυτικό και ζωικό κόσμο και προβληματίστηκε σχετικά με τη χρησιμοποίηση σίδερου και γυαλιού. Δίνει έμφαση στη γραμμή και το χρώμα, αδιαφορώντας για το θέμα. Μεταφέρει τη διάθεση για χαρά και ξενιασιά. Η οφιοειδής κίνηση είναι βασική μορφή την οποία μιμούνται στα έργα τους οι καλλιτέχνες και τη μεταφέρουν στα υλικά.

 

Ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος της αρ νουβώ, ο  Άντονι Γκαουντί (1852 - 1926) υπήρξε μια πολυδιάστατη προσωπικότητα της αρχιτεκτονικής. Ήταν εξίσου καλός γνώστης των παραδοσιακών υλικών, όπως η πέτρα και το τούβλο, αλλά δε δίδτασε να χρησιμοποιήσει και μπετόν. Ορισμένα από τα κτίριά του στη Βαρκελώνη συνδυάζουν σε τέτοιο βαθμό στοιχεία ελευθερίας, ασυμμετρίας και "αυθαιρεσίας" στις φόρμες και τις γραμμές τους, ώστε να μην υπάρχουν πια ίσοι τοίχοι και ορθές γωνίες, αλλά τα πάντα να κυματίζουν σε μια επαναληπτική οργανική αληλοδιείσδυση και αλληλεπίδραση εξωτερικών και εσωτερικών όγκων.

Άντονι Γκαουντί, Sagrada Família

Άντονι Γκαουντί, Κάσα Μιλά

Άντονι Γκαουντί, Πάρκο Γκελ

  

Η γαλλική αρ νουβώ αντικατοπτρίζεται στο έργο του αρχιτέκτονα Έκτορ Γκιμάρ, ο οποίος δημιούργησε το κτίριο Καστέλ Μπερανζέ στο Παρίσι με την καταπληκτική σφηρίλατη πύλη εισόδου, με τις ελικοειδής γραμμές. Επίσης οι είσοδοι που κατασκεύασε για το μετρό του Παρισιού από σίδερο και γυαλί ήταν εμπνευσμένες από τα άνθη.

Έκτορ Γκιμάρ, Είσοδος Μετρό

Έκτορ Γκιμάρ, Είσοδος Μετρό

Έκτορ Γκιμάρ, Καστέλ Μπερανζέ

 Ο Βίκτορ Ορτά, κύριος εκπρόσωπος της βελγικής αρ νουβώ, χρησιμοποιώντας το σίδερο ως κατασκευστικό υλικό και εικαστικό στοιχείο πρότεινε μια νέα αντίληψη φυτικής και γραμμικής διακόσμησης. Στο αρχιτεκτονικό του έργο "Σπίτι του Πάουτ" στις Βρυξέλλες, συνδύασε την αρ νουβώ με νέες τεχνικές. Η πρόσοψη του κτιρίου είναι φτιαγμένη από γυαλί, μέταλλο και τούβλο, είναι καμπυλωτή και δίνει την αίσθηση ότι κινείται.

Βίκτορ Ορτά, Σπίτι του Πάουτ

Πηγή: Hugh Honour, John Fleming, Ιστορία Της Τέχνης